МАҚОМИ КАЛИМАҲОИ АРАБӢ ДАР БАРГАРДОНИ ИСТИЛОҲОТИ АВРУПОӢ
Keywords:
забон, забони арабӣ, забони тоҷикӣ, калима, луғат, истилоҳ, маъно, истилоҳоти ҳарбию баҳрӣ, луғати тафсирӣ, луғати дузабона...Abstract
мақолаи мазкур ба баррасии маъноии баъзе аз истилоҳоти ҳарбии арабӣ дар баргардони истилоҳоти аврупоӣ дар луғати дузабонаи А. В. Старчевский (Переводчикъ с русскаго языка на персидский) сурат гирифтааст. Муаллифи мақола дар асоси маводи луғатҳои тафсирию дузабона (русӣ-тоҷикӣ, тоҷикӣ-русӣ, форсӣ-русӣ, русӣ-форсӣ, арабӣ-форсӣ ва форсӣ-арабӣ)-и мавҷуда бо усули таҳлили муқоисавӣ ин гурӯҳи вожаҳоро аз ҷиҳати маъно ташреҳ намуда, бо зикри мисолҳо аз фарҳанги зери таҳқиқ мавқеи корбурди онҳоро муайян намудааст. Дар ин замина нишон дода шудааст, ки вожаҳои зери таҳлил дар забони адабии ҳозираи тоҷикӣ аз лиҳози корбурд ҳамсон набуда, бархе аз онҳо ба қатори калимаҳои архаистӣ ё таърихӣ дохил шудаанд.
References
Абдунаъим Муҳаммад Ҳуснайн Қомус ал-форисийя - форсӣ/арабӣ. -Бейрут-Лубнон: Дорулкитоб ал-лубнонийя.Чопи аввал. 1402 ҳ. – 1982 м. -844 с.
Баранов Х. К. Большой арабско-русский словарь. 11-е изд., стереотип. В 2 т. Т. 1 ص -ا. –М.: Живой язык, 2006. -456 с.; Т. 2 ى-ض. -–М.: Живой язык, 2006. -926 с.
Баҳор Маликушшуаро. Сабкшиносӣ. -Душанбе: Бухоро, 2012. - 569 с.
Бердиева Т. Лингвистические и экстралингвистические причины арабских заимствований (по материалам прессы 20-х годов). - Душанбе: Ирфон, 1971. -231 с.
Борисов В. М. Русско-арабский словарь. М.: «САМ ИНТЕРНЕШНЛ». -1993.- 1120 с.
Восканян Г. А. Русско-персидский словарь. -М.: Русский язык, 1986 – 832 с.
Ғаффоров Р. Забон ва услуби Раҳим Ҷалил. – Душанбе: Дониш, 1966. – 225 с.
Ғозиев М. И. Арабские заимствования в таджикской печати периода независимости (1991-2008). Автореф. дис. канд. филол. наук, -Душанбе, 2009. -26 с.
Данилов И. С., Рыжков В. И., Анисимов М. Г. Арабско-русский и русско-арабский военный словарь.- М.: Воениздат, 1965.- 704 с.
Деҳхудо Алиакбар / Луғатнома (Луғати энсиклопедӣ). Зери таҳрири Муҳаммад Муъин ва Ҷаъфар Шаҳидӣ.- Теҳрон: Муассисаи интишорот ва чопи донишгоҳи Теҳрон (чопи дуввум аз давраи ҷадид: 1377 ҳ.), 1998. Ҷ. 2, 3, 14.
Исмонов К. Б. Лексико-грамматические оттенки «и،раба» в таджикском языке. Автореф. дис. канд. филол. наук, - Душанбе, 2013. - 22 с.
Клевцова С. Д. Русско-персидский словарь. Учебный. Около 11000 слов. Под редакцией Г. А. Восканяна. С приложением краткого очерка фонетики и морфологии русского языка.- Теҳрон: Интишороти Хонзода 2409828 -875 с.
Крысин Л. П. Толковый словарь иноязычных слов. – М.: Изд- во Эксмо, 2006. – 944с.
Қосимова М. Н. Таърихи забони адабии тоҷик (асрҳои IX-X). – Душанбе: ДМТ, 2003. – 490 с.
Маҷидов Ҳ. Забони адабии муосири тоҷик. Қ. 1. Луғатшиносӣ. –Душанбе: Деваштич, 2007. – 242 с.
Маҷидов Ҳ. Калимаҳои иқтибосии арабӣ дар забони тоҷикӣ // Маърифат. – 1999. - № 7-8. - С. 2-6.
Маъсумӣ Н. Очеркҳо оид ба инкишофи забони адабии тоҷик. – Сталинобод: Нашрдавтоҷ., 1959. -379 с.
Наджотов А. А. Таджикско-персидские заимствования в сочинениях по арабскому языкознанию (на основе книги Ас-суюти «Ал-музҳир»). Автореф. дис. канд. филол. наук, - Душанбе, 2011. – 28 с.
Насруллоев М. Н. Арабские заимствования в прозе Убайда Зокони. Автореф. дис. канд. филол. наук, - Душанбе, 2010. -19 с.
Ожегов С. И. и Шведова Н.Ю. Толковый словарь русского языка: 80000 слов и фразеологических выражений / Российская академия наук. Институт русского языка им. В. В. Виноградова. – 4-е изд., дополненное. – М.: ООО «А ТЕМП», 2010. – 874с.
Пейсиков Л. С. Лексикология современного персидского языка. -М.: Изд-во МГУ, 1975. -207 с.
Полный русско-арабский словарь. Первая часть (А-О). – Казань: Типо-литографiя В. М. Ключникова. -1903 г. 520 с.
