O ‘ZBEK VA TURKIY XALQLARNING NIKOH TO‘Y MAROSIMLARIDA IJRO ETILADIGAN QO‘SHIQLARNING QIYOSIY TAHLILI
Keywords:
O‘zbek xalq qo‘shiqlari, turkiy xalqlar folklori, nikoh marosimi, to‘y qo‘shiqlari, marosim musiqasi, og‘zaki an’ana, poetik ifoda, musiqiy meros, folklorshunoslik, madaniyatlararo tahlilAbstract
Mazkur maqolada o‘zbek va boshqa turkiy xalqlarning nikoh to‘y marosimlarida ijro etiladigan qo‘shiqlari qiyosiy tahlil qilinadi. Marosim qo‘shiqlari xalqning urf-odatlari, ijtimoiy qadriyatlari va estetik qarashlarini aks ettiruvchi muhim og‘zaki poetik janr sifatida ko‘rib chiqiladi. O‘zbek, qozoq, turk, qirg‘iz, ozarbayjon va turkman xalqlari to‘y marosimlaridagi qo‘shiqlar tematik, poetik va musiqiy xususiyatlari jihatidan o‘zaro solishtiriladi. Tadqiqot davomida ushbu qo‘shiqlarning marosimdagi funksional vazifasi, poetik ifodasi hamda ularning umumturkiy musiqiy merosdagi o‘rni ochib beriladi.
References
1. Karimov, I. A. (1997). Yuksak ma’naviyat — yengilmas kuch. Toshkent: Ma’naviyat.
2. Qodirov, A. (2004). O‘zbek xalq og‘zaki ijodi. Toshkent: O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi.
3. G‘afurov, N. (2011). To‘y marosimlari va an’anaviy musiqalar. Toshkent: San’at.
4. Musayev, T. (2015). “Turkiy xalqlarda nikoh marosimlari va ularning musiqiy an’analari”. Sharq musiqasi, №1, 45–53-betlar.
5. Yusupov, B. (2008). O‘zbek xalq qo‘shiqlari: janrlar, shakllar, mazmun. Toshkent: Fan.
6. Turan, M. (2013). Türk kültüründe düğün gelenekleri ve müzik. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
7. Türksoy (2020). “Türk Dünyasında Düğün Müzikleri ve Ortak Unsurlar”. https://www.turksoy.org
8. O‘zbekiston Respublikasi xalq og‘zaki ijodi fondi arxivi materiallari.
9. Internet resurslar:
o https://turkuler.com — Turkiya xalq qo‘shiqlari bazasi
o https://youtube.com — turkiy xalqlar va o‘zbek to‘ylari bilan bog‘liq videomateriallar
10. Xalq og‘zaki ijodiy namunalaridan yozib olingan qo‘shiqlar (intervyular, audioyozuvlar, etnografik ekspeditsiyalar natijalari).
